تفاوت خیارهای گلخانه ای و جالیزی (بوته ای) چیست
به گزارش اخبار برخط، تفاوت خیارهای گلخانه ای و جالیزی چیست؟ آیا ارزش غذایی این دو خیار با هم فرق می نماید؟ چرا شکل و شمایل خیارهای گلخانه ای و جالیزی با هم فرق دارد؟ احتمالا شما هم گاهی اوقات بین انتخاب خیارهای گلخانه ای و جالیزی مردد مانده اید. شاید حتی بعضی افراد نتوانند این دو خیار را از ظاهرشان تشخیص بدهند و فقط به برچسب یا اتیکت روی خیارها در میوه فروشی ها اعتماد نمایند. اما این خیارها چه فرقی با هم دارند و آیا از نظر خواص مشابه هستند؟ در این مقاله از تفاوت خیارهای گلخانه ای و جالیزی را آنالیز می کنیم و درباره ارزش غذایی، تفاوت ظاهری، ویژگی های سلامتی و موارد استفاده این خیارها به شما خواهیم گفت. با سرویس همراه باشید.
انواع خیارها
اگر از دسته بندی روش کشت خیارها صرف نظر کنیم، خیارها را می توان به انواع مختلفی تقسیم کرد. معمولا سه گونه اصلی خیار خوراکی در دنیا وجود دارد که شامل خیار معمولی، خیار ترشی و خیار چنبر می گردد. گونه های خیار را می توانید به رنگ های سفید، سبز، قرمز، نارنجی، راه راه و … در کشورهای مختلف با نام های متفاوت ولی از یک خانواده، پیدا کنید.
طیف وسیعی از این خیارها به صورت گلخانه ای و جالیزی قابلیت کشت دارند و هر کدام طعمشان شبیه و در عین حال کمی فرق دارد. اگر هم بخواهید خیار را از لحاظ روش کشت دسته بندی کنید، شامل خیارهای بوته ای، گلخانه ای و درختی می شوند. خیار بوته ای، با عنوان خیار جالیزی هم شناخته می گردد و این دو، در یک دسته بندی قرار می گیرند.
ویژگی های ظاهری خیارهای گلخانه ای
خیارهای گلخانه ای با نام خیارهای مجلسی هم معروف هستند. این خیارها معمولا برای پذیرایی و مصرف روزانه استفاده می شوند و همان طور هم که از اسمشان پیداست، در محیط گلخانه ای و سرپوشیده به عمل می آیند. خیارهای گلخانه ای رنگ سبز تیره و پوست صافی دارند و ظاهرشان کشیده و قطرشان کم است.
این خیارها معمولا از لحاظ طعم، چندان قوی نیستند و برخی افراد، آنها را بی مزه می دانند. علاوه بر این ها، آب موجود در خیارهای گلخانه ای نسبت به خیارهای درختی، بیشتر است، به همین دلیل طعم آبکی دارند. اگر هم می خواهید آن ها را برای طولانی مدت نگه دارید، احتمالا پلاسیدگی و خراب شدن خیارهای گلخانه ای بالاتر است.
ویژگی های ظاهری خیارهای جالیزی یا بوته ای
خیارهای جالیزی نسبت به خیارهای گلخانه ای، رنگ سبز روشن تری دارند و به مقدار خیارهای گلخانه ای باریک نیستند. این خیارها قطورتر هستند و معمولا برای تهیه یا مصرف روزانه و تهیه مثل استفاده می شوند. قد این خیارها هم عموما کوتاه تر از خیارهای گلخانه ای است.
اما از نظر طعم، بسیار قوی تر هستند و بو و عطر بیشتری دارند. علاوه بر این، آب موجود در این خیارها کمتر است و گوشت بیشتری دارند، به همین دلیل می توانید آن ها را برای مدت بیشتری، بدون خرابی و پژمردگی، نگه دارید.
روش تشخیص خیارهای گلخانه ای و جالیزی
برای این که این دو نوع خیار را تشخیص بدهید، کافی است به ظاهر آنها کمی دقت کنید. اما اگر از روی شکل و مقدار خیار متوجه نشدید که با کدام نوع آن مواجهید، با یک چاقو، خیار را از پهنا برش بدهید. مشخصه خیارهای گلخانه ای این است که بذرهای آن در گوشت پراکنده شده اند و معمولا وسط خیار بذر را نمی توانید ببینید.
این در حالی است که در خیارهای بوته ای یا جالیزی، بذرها درشت تر هستند و علاوه بر این که به راحتی می توانید آن ها را ببینید، موقع خوردن خیار، این دانه های نرم را زیر دندانتان حس خواهید کرد.
زمان کشت خیارهای گلخانه ای و جالیزی
خیارهای گلخانه ای در فصول سرد سال از جمله پاییز و زمستان در محیط گلخانه ای، کشت و پرورش داده می شوند. این خیارها را می توانید تا اواخر اردیبهشت ماه در بازار پیدا کنید. معمولا در تابستان به ندرت خیارهای گلخانه ای در دسترس هستند و جای خود را به خیارهای جالیزی یا بوته ای می دهند. خیارهای جالیزی از اواخر اردیبهشت تا اواخر تابستان با فراوانی بالا در فروشگاه های تره بار وجود دارند.
خیارهای گلخانه ای و شرایط سلامتی آن ها
در خصوص خیارهای گلخانه ای موضوع نگران نماینده، وجود آفات و سموم بعضا قوی است که روی سطح آن ها ته نشین می گردد. خیارهای گلخانه ای نسبت به خیارهای بوته ای، در برابر حمله آفت ها و بیماری های گیاهی، حساس تر هستند، به همین دلیل احتمال خراب شدن خود خیار یا بوته آن در هنگام کشت وجود دارد. کشاورزان نیز برای از بین بردن آفت ها، معمولا از سموم قوی استفاده می نمایند.
متاسفانه سم های گیاهی در صورت قوی بودن این توانایی را دارند که به گوشت و شیره گیاه نفود نمایند. در نتیجه احتمال مسموم شدن آن ها وجود دارد. در خصوص خیارهای گلخانه ای، از آنجایی که ممکن است سموم به خود خیار وارد شده باشند، توصیه می گردد که حتما خیار را قبل از مصرف به خوبی بشویید و ترجیحا پوست روی آن را بگیرید.
این کار باعث کم شدن اندازه سموم خیار می گردد ولی آن را کاملا از بین نمی برد. در حالت کلی، توصیه کارشناسان تغذیه این است که استفاده از خیارهای گلخانه ای را در اولویت قرار ندهید و به جای آن از طعم و عطر خیارهای بوته ای یا جالیزی لذت ببرید.
خیارهای جالیزی و ویژگی های سلامتی آنها
برخلاف خیارهای گلخانه ای، خیارهای جالیزی یا بوته ای، محتوای سموم پایین تری دارند. در فرایند کشت و پرورش این خیارها، کمترین اندازه کودهای شیمیایی مورد استفاده قرار می گیرد. بنابراین نیترات حاصل از کودهای شیمیایی در آنها، به طور قابل ملاحظه ای کمتر است.
از طرفی خیارهای جالیزی و بوته ای وقتی در مجاورت اندازه زیادی کود قرار بگیرند، کم بار می شوند که استفاده محدود از کودها در این مورد، توجیه می گردد. در عین حال، به خاطر تماس این خیارها با سطح خاک، معمولا آلودگی این خیارها، ناشی از تماس با گل و خاک خواهد بود که می توان با شست وشوی اصولی آن ها را از بین برد.
بهتر است در خصوص خیارهای جالیزی، انواع سالم و بدون شکستگی و خراش را انتخاب کنید تا ذرات خاک و گل و لای، به آن ها نفوذ پیدا نکرده باشند. اگر خیارهای جالیزی را به خوبی بشویید از نظر سلامتی مسئله ای ندارند و حتی مصرف آن ها با پوست هم خطری ندارد.
ارزش غذایی خیارهای گلخانه ای و جالیزی
خیارهای گلخانه ای و بوته ای یا جالیزی از نظر ارزش غذایی و ویتامین های موجود، با هم تفاوت چندانی ندارند. هر دو مدل خیار، حاوی ویتامین ها و مواد معدنی زیادی هستند که آن ها را از نظر ارزش تغذیه ای به گزینه ای مناسب برای سلامتی تبدیل می نمایند. به طور معمول، نصف لیوان خیار خرد شده تازه، تنها 8 کالری انرژی دارد که آن را جزو میوه های مناسب برای لاغری قرار می دهد.
بعلاوه از این اندازه خیار، می توانید 1/9 گرم کربوهیدرات، 0/3 گرم فیبر و 0/3 گرم پروتئین دریافت کنید. خیارها علاوه بر این ها، مقادیری از پتاسیم، ویتامین ث، ویتامین K و منگنز را هم در خود دارند.
فقط به طور معمول خیارهای بوته ای معمولا آب کمتر و گوشت بیشتری دارند و به همین دلیل هم طعمشان قوی تر است. ضمناً خیارهای جالیزی، به خاطر مصرف محدودتر کودهای شیمیایی، سالم تر هستند.
طبع خیارها در طب سنتی چیست؟
فرقی نمی کند که خیار جالیزی می خورید یا خیار گلخانه ای، هر دو این خیارها، طبع سردی دارند و توصیه می گردد افرادی که مزاج سرد دارند، آن را به همراه عسل یا ادویه ها و چاشنی هایی مثل سیاه دانه، زنیان و نعناع آن را مصرف نمایند.
در طب سنتی پیشنهاد می گردد که ته خیار دور انداخته نگردد و همراه با خود خیار مصرف گردد. علت آن هم این است که طعم تلخ، مزاج گرم دارد و با خود خیار که دارای مزاج سرد است، طبع آن را تعدیل خواهد نمود. از قلم نیاندازید که خیار جزو برای است.
سوالات متداول
تفاوت خیارهای گلخانه ای و جالیزی از نظر استفاده چیست؟
معمولا خیارهای گلخانه ای به خاطر ظاهر زیباتر، برای پذیرایی استفاده می شوند و مجلسی هستند. اما خیارهای سالادی طعم قوی تری دارند و برای به کار بردن در انواع سالاد یا مصرف روزانه مناسب تر هستند.
خیار گلخانه ای سالم تر است یا خیار جالیزی؟
از نظر سلامتی، به خاطر استفاده کم از سموم و آفت کش ها در فرایند پرورش خیارهای جالیزی، این خیارها سالم تر هستند. اما از نظر ارزش غذایی، هر دو خیار تقریبا به یک مقدار مواد معدنی، ویتامین و کالری دارند.
منبع: افق کوروش