نگاهی به نمایش تاریخ طبیعی و باستانی در موزه های گناباد - اخبار برخط

به گزارش اخبار برخط، خبرنگاران/خراسان رضوی هر شی و اثر به نمایش گذاشته شده در موزه یا نمایشگاه زبان حالی دارد و با بیننده ارتباط برقرار می کند که با تعمق و تفکر در آن می توان زبان حال اثر مزبور را دریافت و دیدگاه های مختلف مربوط به آن را بررسی کرد.

یکی از مهم ترین وظایف موزه برقراری ارتباط فرهنگی بازدیدکنندگان با اشیای به نمایش گذاشته شده در موزه است.

در واقع باید کوشید تا ارتباطی که میان اثر و خالق آن وجود داشته را به نوعی دیگر به بازدیدکنندگان منتقل کرد که این رویکرد امری دور از دسترس نیست.

موزه تاریخ طبیعی گناباد

موزه تاریخ طبیعی گناباد به همت اداره کل محیط زیست استان در محل اداره محیط زیست شهرستان و در خیابان مالک اشتر ایجاد شده است. این موزه دارای بخش های مختلف نمایش تاریخ طبیعی، محیط زیست و حیات وحش گناباد است.

در این موزه گونه هایی از پستانداران، انواع پرنده های آبی و خشک زی منطقه، انواع خزندگان و اکوسیستم متنوع شهرستان در معرض دید عموم قرار گرفته است.

موزه باستان شناسی گناباد

موزه باستان شناسی گناباد در بافت قدیمی قصبه شهر و در ضلع شرقی مدرسه نجومیه در فضای حدود 150 مترمربع و در سال 1376 افتتاح شده است. در این موزه آثار و اشیای تاریخی کشف شده از شهرستان و دیگر آثار تاریخی مربوط به خراسان به نمایش درآمده است.

آثار این موزه در بخش های مختلفی به نمایش گذاشته شده است. بخشی از آن به آثار فلزی دوره های مختلف اسلامی و ظروف به ویژه سفالینه ها اختصاص یافته است. بخش دیگری از آن مربوط به سکه، اسناد قدیمی و فرمان نامه ها، نسخ معارف اسلامی از مشاهیری همچون کلینی و علامه مجلسی است. همچنین کتیبه های سنگی مربوط به بنای تاریخی مدرسه نجومیه و دیگر اشیای اهدایی مردم در این موزه به نمایش درآمده است.

اشیاء این موزه ابتدا در یکی از شبستان های مسجد جامع و تاریخی شهرستان گناباد در معرض دید عموم قرار داشته و سپس به مکان کنونی منتقل شده است.

موزه آب گناباد

موزه آب گناباد در محل آب انبار قدیمی دوره قاجار در مرکز شهر و در حاشیه میدان اصلی احداث شده است. ثبت قنات قصبه گناباد به عنوان اولین اثر ثبتی جهانی در فهرست یونسکو و ضرورت ایجاد موزه ای تخصصی با موضوع آب، زمینه تشکیل این موزه از طریق اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی را فراهم ساخته است.

در این موزه آثار و اشیای تاریخی مرتبط با موضوع آب و فنجان آبی که نقش تقسیم آب را به صورت سنتی بر عهده داشته، به نمایش گذاشته شده است. از بخش های اصلی این موزه می توان به نمای مجسمه زنده یاد غلامرضا نبی پور، از مقنی های پیشکسوت قنات های گناباد، است.

نبی پور از سوی وزارت فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کشور به عنوان یکی از اساتید معنوی ثبت شده است. این موزه در سال 1397 بازپیرایی شده و به شکل تازه مورد بازدید علاقه مندان و گردشگران قرار می گیرد. برای ورود به محل اصلی موزه باید از چهل پله گذر کرد و به عمق 20 متری مخزن اصلی آب انبار که به موزه تبدیل شده است، رسید.

موزه زعفران سنو

موزه تخصصی زعفران در روستا سنو گناباد در سال 1390 افتتاح شده است. این موزه با هدف معرفی و نحوه کاشت، داشت و برداشت زعفران شکل گرفته است. این موزه در روستای گردش پذیر سنو ایجاد شده و در آن مراحل کاشت پیاز زعفران و مراحل برداشت گل آن در معرض دید عموم قرار می گیرد.

این موزه در محل یکی از حمام های قدیمی روستا به وسعت 180 متر مربع ایجاد شده که با توجه به فضای موجود دیگر این ساختمان قابل توسعه است. این حمام متعلق به دوره صفوی است که با توجه به عدم استفاده تغییر کاربری پیدا کرده است.

علاوه بر نمایش مواردی که بیان شد، اتاق هایی از این موزه به نمایش و نحوه زندگی کشاورزی در این روستا با تأکید بر فصل برداشت زعفران و وسایل و ابزار کار کشاورزی و مردم شناسی اختصاص یافته است.

روستای سنو در فاصله 24 کیلومتری از گناباد قرار گرفته است. این موزه به همت دهیاری روستا و اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان ایجاد شده است.

منبع:

پهلوان، مهرآسا؛ 1398؛ کتاب موزه ها و مجموعه داران خراسان رضوی؛ انتشارات درج سخن