خانه قبله عالم را به حال خود رها کردند - اخبار برخط

به گزارش اخبار برخط، نام اولش آقا غلامعلی قبله عالم بود، خانه ای ارزشمند که اوایل دوره قاجار در کرمان ساخته شد، در دو حیاط و با تزئینات و روش های خاص معماری ساخته شد، اما حالا که دست چهارمین مالک رسیده، بعد از کمی مرمت، به حال خود رها شده تا ...

به گزارش ایسنا، تصاویر منتشر شده از خانه همه چیز را می گویند، خانه ای ارزشمند با معماری و تزئینات منحصر بفرد خود که در عین ناباوری در حال ریختن اند و تا امروز فقط پایه های نگه دارنده چوبی و فلزی، حافظ آن ها بوده اند. نه علم و دست مرمتگرانی که می توانند خانه را به همان سال های دوره فتحعلی شاه قاجار برگردانند.

خانه را آقا غلامعلی، از ثروتمندان و خیران مشهور کرمان در دوره فتحعلیشاه قاجار و در بافت تاریخی امروز ساخت. او را به واسطه همین خیّر بودن و این که نیازمندان به آن رجوع می کردند آقا غلامعلی قبله عالم می نامیدند، نشانه دیگر خیرخواهی او، مسجد آقا غلامعلی در کنج جنوب شرقی میدان ارگ کرمان است که کتیبه مسجد تاریخ 1229 قمری مصادف با اواسط سلطنت فتعلیشاه قاجار را نشان می دهد.

هر چند خانه را در 28 فروردین 1380 به قدمتِ پهلوی در فهرست آثار ملی به ثبت رساندند، اما بعضی از کارشناسان و حتی مالکان بنا، قدمت خانه را دست کم متعلق به دوره قاجار می دانند.

امید ابراهیمی - فعال میراث فرهنگی کرمان - درباره سیر تغییر و تحولاتی که این خانه تاریخی از زمان احداثش تا امروز گذارنده، به ایسنا می گوید: پس از آقا غلامعلی، پسرش حاج اسدالله مشار التجار در این خانه ساکن شد و بخش هایی به بنا اضافه نمود، بعد از او نیز دامادش آقا شیخ عباس موحدی، از مجتهدان و وعاظ به نام کرمان، خانه را از وراث اش خریداری کرد و این خانه بعد از آن به خانه موحدی شهرت پیدا کرد، در همین دوره آقا سید حسین خوشرو به خانه رو به رویی خانه موحدی که هدیه یکی از متمولین زرتشتی بود، آمد و بعد از آن مراسم روضه خوانی مشهور خود را در آن جا برگزار می کرد.

همسایگی آقا سید حسین و آقا شیخ عباس و برگزاری مراسم مذهبی در هر دو خانه و از سوی دیگر مجاورتِ این دو بنای ارزشمند با تکیه ها و مساجد این محلات، محله را به مرکز فرهنگی مذهبی برای مردم کرمان تبدیل نموده بود.

در سال 1335 شمسی سکونت برادران موحدی تا سال ها بعد در این خانه ادامه داشت و حیاط دوم خانه - نوکرخانه و اصطبل- توسط پسر دوم خانواده از بنای اصلی تفکیک و خانه جدیدی در آن ساخته شد. بنای اصلی نیز محل سکونت پسر اول خانواده بود، تا پس از زلزله سال 1360 گلباف و آسیب هایی که به جبهه جنوبی بنا وارد شد، این خانه توسط خانواده موحدی فروخته شد.

او با اشاره به این که بعد از فروش این بنای تاریخی، آن به مرور متروکه شد، می گوید: با کمال تأسف در سال های پس از آن مالکان بنا با قصد تخریب و ساخت ساختمان جدید، به روش های مختلف آسیب های جدی به بنا وارد کردند.

آسیب هایی مانند برداشتن و فروختن آجر فرش و آجرهای شرفی بام، سوراخ کردن بعضی سقف ها، تخلیه نخاله ساختمان های مجاور در بنا، خارج کردن تمام درها یا پنجره ها از چارچوب سازه تا خاتمه در سال 1394 بنا توسط مالک فعلی خریداری و مرمت بنا شروع شد.

وی با اشاره به این که در زمان انجام مرمت ها و حفاظت از بنا، شواهدی مبنی بر قدیمی تر بودن بنا به دست آمده بودند، اضافه می نماید: احتمالا آن نشانه ها قدمت این خانه تاریخی را حداقل تا دوره صفویه به عقب برمی گرداند.

ابراهیمی تاکید می نماید:از مدتی قبل و در زمانی که این بنا در حال مرمت بود، ناگهان به حال خود رها شد و اکنون بخش های زیادی از این خانه ارزشمند از بین رفته اند!