از موارد مصرف و عوارض قرص ویتامین دی چه میدانید؟
به گزارش اخبار برخط، پوست می تواند ویتامین دی را بسازد، اما در فصل زمستان به دلیل آنکه روز های آفتابی کم و کوتاه است و به دلیل آنکه افراد از لباس های بیشتری استفاده می کنند، پوست توانایی ساخت این ویتامین را ندارد. از این رو، مصرف قرص ویتامین دی در فصل زمستان بسیار ضروری است.
ویتامین D چیست و چرا بدن به آن نیاز دارد؟
ویتامین ها ترکیباتی آلی هستند که در تنظیم سوخت وساز بدن، رشد سلول ها، جلوگیری از ابتلا به بیماری ها، تقویت سیستم ایمنی بدن و جذب مواد غذایی نقش مهمی ایفا می کنند. در صورت داشتن عادات غذایی ناسالم، سطح ویتامین ها در بدن کاهش می یابد و در طول زمان موجب بروز بیماری های مختلف می گردد.ویتامین ها به دو دسته محلول در آب و محلول در چربی طبقه بندی می شوند. ویتامین های محلول در چربی مانند ویتامین D، ویتامین E و ویتامین A و ویتامین های C و B محلول در آب هستند. معمولا علائم کمبود ویتامین های محلول در چربی دیرتر از ویتامین های محلول در آب در بدن ظاهر می شوند.
زیرا این ویتامین ها از راه ادرار دفع نمی شوند و در کبد ذخیره می شوند، در حالی که ویتامین های محلول در آب در خون باقی می مانند و از راه کلیه و از طریق ادرار از بدن خارج می شوند. همچنین مصرف بیش از حد ویتامین های محلول در چربی مانند ویتامین D نیز باعث بروز مشکلاتی برای کبد می گردد.
ویتامین D نقش مهمی در حفظ سلامت استخوان ها و تقویت سیستم ایمنی بدن دارد. رشد و استحکام استخوان ها، حفظ سلامت چشم ها، کنترل کلسترول در دوران یائسگی و پیشگیری از ابتلا به بیماری های سرطان روده، ام اس (MS) و بیماری کرونا از خواص فوق العاده این ویتامین است.
منبع اصلی بیشتر ویتامین ها مواد غذایی است. اما جذب ویتامین D موردنیاز بدن از طریق نور خورشید تامین می گردد. برخی از مواد غذایی مانند قارچ، ماهی سالمون و شیر حاوی این ویتامین هستند. اما تنها می توانند اندازه کمی از نیاز روزانه بدن به این ویتامین را تامین کنند.
جالب است بدانید که افراد سفیدپوست بهتر از افراد سیاه پوست ویتامین D را از طریق نور خورشید جذب می کنند. در ایران بیشتر زنان به دلیل نوع پوششی که دارند دچار کمبود ویتامین D هستند. به همین دلیل بهتر است که روزانه با 15 دقیقه حمام آفتاب یا مصرف قرص ویتامین D این کمبود جبران گردد.1
علل کمبود ویتامین D3عواملی مثل مصرف برخی داروهای ضد تشنج مانند فنوباربیتال یا فنی توئین یا رشد سریع کودک یا برخی اختلالات در جذب این ویتامین در بدن یا نرفتن زیر نور آفتاب یا نخوردن غذاهای حاوی این ویتامین باعث کمبود ویتامین دی در بدن می گردد.
افراد در معرض کمبود ویتامین دی
افراد زیر بیشتر از بقیه افراد جامعه در خطر کمبود ویتامین دی می باشند:نوزادان شیرخوار
ویتامین د موجود در شیر مادر تحت تأثیر ویتامین د موجود در بدن مادر است.بر اساس پیشنهاد انجمن اطفال آمریکا نوزادان شیرخوار باید روزانه 400 IU ویتامین دی دریافت نموده و از تماس مستقبم نور خورشید (از طریق کرم ضدآفتاب و پوشاک) جلوگیری کرد.
افراد مسن
پوست بدن در این افراد نمی تواند ساخت ویتامین د را به صورت کارآمدی انجام دهد؛ همچنین بیشتر در منزل به سر می برند.افرادی که محدودیت قرارگیری در معرض نور خورشید دارند؛ مانند افراد زمینگیر . . .
افراد دارای پوست تیره
اندازه بیشتر ملانین در پوست این افراد موجب کاهش توانایی پوست جهت تولید ویتامین د از طریق نور خورشید می گردد.افراد مبتلا به بیماری التهابی روده (IBD) و سایر بیماری هایی که منجر به اختلال در جذب چربی می گردد مانند: برخی از بیماری های کبدی، سیستیک فایبروزیس، سلیاک، کرون، کولیت زخمی شونده.
افراد چاق [شاخص توده بدنی BMI) ≥ 30)] یا افرادی که تحت جراحی بایپس معده قرار گرفته اند.2
قرص ویتامین D چیست و چه کاربردی دارد؟
ویتامین D تنها ویتامینی است که نمی توانیم با مصرف مواد غذایی، اندازه موردنیاز روزانه مان را تامین کنیم. به همین دلیل مکمل هایی به صورت قرص یا آمپول ویتامین D ساخته شده است. قرص ویتامین D بر اساس واحد بین المللی IU که یکای اندازه گیری اندازه مواد در داروسازی است تولید می گردد. بر اساس گزارش وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ایران، بزرگسالان می توانند ماهانه 50 هزار IU قرص ویتامین D مصرف کنند.مزایای مصرف قرص ویتامین D عبارت است از:
تقویت سیستم ایمنی بدن
جلوگیری از ابتلا به بیماری اوتیسم در بچه ها
پیشگیری و بهبود بیماری ام اس (MS)
کاهش خطر ابتلا به بیماری کرونا (کووید-19)
جلوگیری از ابتلا به پوکی و نرمی استخوان
کاهش احتمال ابتلا به بیماری راشیتیسم در بچه ها
بهبود بیماری پاراتیروئید
کاهش احتمال ابتلا به افسردگی
اثرات قرص ویتامین D در بدن می تواند مفید یا مضر باشد. در صورت مصرف صحیح، این ویتامین می تواند از شما در برابر بیماری های گوناگون محافظت کند. اما اگر بیش از حد مجاز از آن استفاده کنید، موجب مسمومیت می گردد. مسمومیت با قرص ویتامین D معمولا نشانه هایی مانند حالت تهوع، درد معده، خستگی، تشنگی و تکرر ادرار دارد.1
انواع قرص ویتامین D کدام است؟
انواع قرص ویتامین D اغلب به صورت مکمل های D3 (دی-3) و D2 (دی-2) تولید می شوند. مصرف روزانه 1000 واحد از قرص دی-3، می تواند ویتامین مورد نیاز بدن شما را تامین کند. مکمل دی-2 در مواد غذایی گیاهی مانند قارچ و دی-3 در محصولات حیوانی مانند ماهی و نور خورشید یافت می گردد. مصرف هر دو نوع این ویتامین ها برای بدن مفید است.1نحوه صحیح مصرف ویتامین D3
-فرم خوراکی ویتامین D3 را همراه یا بدون غذا می توانید مصرف نمایید. با این حال مصرف این دارو همراه با غذا های چرب، جذب آن را افزایش می دهد.-اندازه مصرف ویتامین D3 با توجه به آزمایشات بالینی و سطح ویتامین د موجود در بدن هر فرد متفاوت می باشد. در صورتی که مبتلا به کمبود ویتامین D3 می باشید آن را دقیقا طبق دستور پزشک مصرف نمایید.
معمولا در دوز های پایین (400 تا 5000 واحد) بصورت روزانه و در دوز های بالاتر (50000 واحد) بصورت هفتگی یا ماهانه با توجه به نیاز فرد، تجویز می گردد.3
دوز نگهدارنده ویتامین D بر مبنای سن
بجه ها از زمانی که وزن بدنشان دو برابر وزن هنگام تولد می گردد (بطور مثال: اگر وزن هنگام تولد 3 کیلو باشد ، از زمانی که وزن اش به 6 کیلو رسید) تا پایان 2 سالگی روزی 400 واحد ویتامین D3 نیاز دارد که بصورت قطره آ+د (قطره A+D) باید مصرف گردد.از 2 تا 12 سالگی
هر دوماه یک قرص 50 هزار یونیتیاز 12 تا 70 سالگی
ماهی یک عدد قرص 50 هزار یونیتیاز 70 سالگی به بالا
هر دو هفته یک قرص 50 هزار یونیتی.2عوارض جانبی ویتامین D3
-در صورت بروز علائم حساسیت مانند لکه های پوستی، خارش، کهیر، تورم، تب، خس خس سینه و تنگی نفس، تغییر در صدا، ورم لب، پلک ها، صورت، زبان یا گلو و... به پزشک خود مراجعه نمایید.-علائم مسمومیت با مصرف بیش از حد مورد نیاز ویتامین د شامل احساس ضعف و بی حالی، گیجی، احساس خستگی شدید، سردرد، معده درد و سؤهاضمه، یبوست و درد های استخوانی می باشد در صورت بروز این علائم ویتامین د را قطع و به پزشک خود مراجعه نمایید.
-در صورت بروز سرفه های مزمن، مشکل در بلع، ضربان قلب بالا و هرگونه خستگی غیر عادی به پزشک خود مراجعه نمایید.3
تداخلات دارویی ویتامین د3
مصرف همزمان داروهای آنتی اسید حاوی منیزیم با کوله کلسیفرول ممکن است منجر به زیادی منیزیم خون، بویژه در بیماران مبتلا به نارسایی مزمن کلیوی گردد.مصرف همزمان کوله کلسیفرول با مقادیر زیاد فراورده های حاوی کلسیم یا مدرهای تیازیدی ممکن است خطر زیادی کلسیم خون را افزایش دهد. مصرف همزمان سایر مشتقات ویتامین D با این دارو توصیه نمی گردد.زیرا امکان بروزمسمومیت افزایش می یابد.3
پینوشتها
1.www.drdr.ir
2.www.niloulab.com
3.www.darooyab.ir
منبع: راسخون